Belarkiak

Belarkiak

Lurretik irteten den zatiak belar-sendotasuna duten landareak dira (zerealak, lekadunak, patatak, kotoia, erremolatxa, bazkak, barazkiak, etab.). Ustiategian bertan erabiltzeko hazitokiak dagokion labore-motaren atalean sartzen dira.

Goldatutako edo sarri landutako lurrak izaten dira. Gehienetan, errotazio-sistema erabiltzen da.

Laboreen errotazio-sistema batean, laboreak bata bestearen atzetik doaz lursail jakin baten gainean, aldez aurreko plan baten arabera. Oro har, laboreak urtero aldatzen dira, baina zenbait urtez ere egon daitezke. Talde honetan sartzen dira barazki batzuk eta landare apaingarri edo industrial batzuk (zainzuriak, arrosak, lore edo hostoengatik landatutako sastraka apaingarriak, marrubiak, lupulua), nahiz eta bost urte edo gehiagoz egon sail berean.

Zehazki, honako labore-talde hauek sartzen dira:

Aletarako zerealak (ereiteko haziak barne)

Aletarako lehorrean biltzen diren zerealak dira, dena delako erabilera izango dutenak, lastoaren azpiproduktutzat jotzen direlarik.

Zerealak urteko landareak dira, normalean gramineoak, eta elikagaietarako, pentsuetarako, hazietarako eta helburu industrialetarako erabiltzen diren aleak sortzen dituzte, hala nola etanolaren ekoizpena.

Zerealen nahasketak ere hemen sartzen dira, hala nola, gari eta zekaleen nahasketa.

Talde honetan espezie hauek bereizten dira:

- Gari biguna eta eskanda
- Gari gogorra
- Garagarra
- Neguko zerealen zekalea eta nahasketa (gari-zekalea barne)
- Oloa eta udaberriko zerealen nahasketa
- Artoa aleka eta arto-koxkorren nahasketa (ez da kontuan hartzen uzta berdea duen artoa bazkarako landare oso gisa eta gizakiek jateko arto gozoa, barazkietan sartzen dena)
- Arroza
- Tritikalea
- Basartoa
- Beste inon sailkatu gabeko beste zereal batzuk (alforfoia, artatxikia, alpistea, kinoa, etab.)

Lekadunak eta proteaginoso lehorrak aletarako (ereiteko haziak eta lekadunak dituzten zerealen nahasketak barne)

Aletarako lehor bildutako lekadun eta proteaginoso horien azalera sartzen da, haien erabilera edozein dela ere, giza kontsumorako erabilitakoak, pentsuetarako erabilitakoak eta energia berriztagarria ekoizteko erabilitakoak barne.

Haziak eta lekadunekin egindako zereal-nahasketak ere sartzen dira.

Honako talde hauek bereizi behar dira:

- Ilarrak, babak eta eltzekari gozoak, aletarako uzta lehorrak, haziak barne, haien erabilera alde batera utzita.
- Txitxirioak, babarrun lehorrak, dilistak eta bestelakoak (zereal, txirta, errain, algarrobo, ailorbe eta aixkolen nahasketak barne).

Sustraiak eta tuberkuluak

Sustraiak, tuberkuluak edo zurtoin aldatuaren bidez landatutako landareen azalera barne hartzen da.

Honako talde hauek bereizi behar dira:

- Patata (ereiteko eta bazkarako patatak barne), uzta-denbora edozein dela ere.
- Azukre-erremolatxa (haziak izan ezik), azukre-industriarako eta alkohola eta energia berriztagarriak ekoizteko, hazia ekoizteko erabiltzen dena izan ezik.
- Beste sustrai eta tuberkulu batzuk: bazka-erremolatxa eta Brassicaceae familiako landareak, batez ere animalien elikadurarako landuak, sustraia edo zurtoina den kontuan hartu gabe, eta beste inon sailkatu gabeko beste landare batzuk, batez ere sustraietarako landuak.

Berdean bildutako laboreak (haziak izan ezik)

Berdean bildutako eta nagusiki animalien elikadurara, bazkara edo energia berriztagarriaren ekoizpenera bideratutako goldatze-lurretako labore guztien azalera hartzen du, hau da, zerealak, gramineoak, lekadunak edo labore industrialak eta berdean jaso eta erabilitako goldatze-lurretako beste labore batzuk.

"Labore berdeak" (ale lehorrekoak ez bezala) ganadua bazkatzen uzteko edo berdean biltzeko erabiltzen dira normalean, baina lehor ere bil daitezke eta berdean kontsumitu edo kontserbazio-prozesuren bat jasan dezakete (siloratua, ondua...).

Labore horiek txandaka landu behar dira beste labore batzuekin, eta lursail bera gehienez 5 urtez okupatuko dute (urteko edo hainbat urtetako bazka-laboreak).

Oro har, landare osoa, sustraiak izan ezik, bazka-ekoizpenerako (bazka) edo energia berriztagarria ekoizteko (adibidez, arto berdeetatik biomasa lortzeko) biltzen eta erabiltzen da.

Honen barruan daude:

- Zerealak, landare industrialak eta goldatzeko lurreko beste labore batzuk, berdean bildu edo/eta erabilitakoak.
- Ustiategietan erabiltzen ez diren laboreak, baina saldu direnak, bai beste ustiategi batzuetan zuzenean erabiltzeko bai industriarako.
- Finkan bertan bazka gisa erabilitako landareak.
- Biomasaren ekoizpena arto berdearekin.
- Energia ekoizteko erabilitako landareak.

Honako talde hauek bereizi behar dira:

- Urte askotako bazka berdea: Larreetarako gramineoak eta aldi baterako larreak, laboreen ohiko errotazioan sartutako belar ondua edo siloan sartua eta lurzorua gutxienez kanpaina bat eta gehienez bost okupatzen dutenak, bai gramineo puruen kasuan bai nahasketen kasuan.
Berriro erein aurretik azalerak sakon goldatzen edo lantzen dira, edo beste bitarteko batzuk erabilita (herbizidak) kentzen dira landareak.

- Berdean bildutako lekadunak: Berdean landutako eta osorik bildutako lekadunen azalera, batez ere bazkarako edo energia sortzeko.
Nagusiki lekadunak (normalean % 80 baino gehiago) eta gramineoak (berdean edo belar ondu lehor gisa bilduak) nahasten dira.

- Berdean bildutako artoa (bazka-artoa): Batez ere siloratzeko landutako arto-mota guztiak (artaburu osoa, landarearen edo landare osoaren zatiak) eta alea ekoizteko bildu gabeak.

- Berdean bildutako zerealak (bazka-artoa izan ezik), berdean landuak eta bilduak, landare oso gisa, bazkarako edo energia berriztagarria ekoizteko (biomasa-ekoizpena).

- Berdean bildutako urteko beste labore batzuk (koltza, gramineoak, ekiloreak...): Urteko edo urte anitzeko beste labore batzuk (bost urtetik beherakoak), batez ere bazkarako eta berdean biltzeko. Halaber, beste inon sailkatu gabeko laboreen hondarrak, uzta nagusia suntsitu denean baina hondakinak oraindik erabil daitezkeenean (bazka gisa edo energia berriztagarria ekoizteko).

Labore industrialak

Labore industrialen azalera, normalean zuzeneko kontsumorako saltzen ez direnena, azken erabileraren aurretik eraldaketa industriala behar dutelako.

Belarkiak dira, eta erabiltzeko aurrez prozesu industrial bat behar dute.

Energia berriztagarrirako landare industrialak eta olio-landareen (ekilorea, kartamoa, koltza, soia, kakahuetea eta besteak) haziak sartzen dira.

Honako talde hauek bereizi behar dira:

- Kotoia (haziak barne)
- Ehungintzako laboreak: ehungintzako lihoa, kalamua, kotoia, jutea, abaka, kenaf eta sisala.
- Olio-laboreak (ereiteko haziak barne): koltza, nabina, ekilore-haziak, soja, linaza, ziape zuria, lokamutsa, kortamoa, sesamoa, txufa, kakahuetea, olioa ekoizteko landutako kalabaza eta kalamua, ale lehorrean bilduak, kotoi-haziak izan ezik.
- Tabakoa
- Lupulua
- Landare usaintsuak, sendagarriak eta sukaldaritzakoak
- Energia berriztagarria ekoizteko soilik erabiltzen diren eta beste inon sailkatu ez diren labore energetikoak . Goldatzeko lurrean landatzen dira, hala nola miskantoa, zinta-belarra eta beste espezie espezifiko batzuk.
- Aurretik aintzat hartu ez diren beste labore industrial batzuk , hala nola azukre-kanabera, euforbia, txikoria, etab.

Barazkiak, meloiak eta marrubiak

Kruzifero guztien azalera, hosto- eta zurtoin-barazkiak, fruitu, sustrai, tuberkulu eta erraboiletatik landutako barazkiak, lekale freskoak, fresko bildutako beste barazki batzuk (ez lehorrak) eta marrubiak, aire zabaleko goldatze-lurrean landutakoak, nekazaritzako edo baratzeko beste labore batzuekin txandakatuta.

Epigrafe honetan sartzen dira gizakiak kontsumitzeko espezieak, baratzekoak badira eta baratzean edo landa-lurretan landu badira.

Honako espezie hauek sartzen dira:

- Orria edo zurtoina: aza, buru-aza, bruselaza, zainzuria, apioa, letxuga, eskarola, espinaka, zerba, kardoa, txikoria berdea, endibia, borraja...
- Fruitua: angurria, meloia, kalabaza, kalabazina, pepinoa, pepino txikia, alberjinia, tomatea, piperra, marrubia...
- Lorea: orburua, azalorea, brokolia...
- Sustraiak eta erraboilak: baratxuria, tipula, tipuleta, porrua, mahairako erremolatxa, azenarioa, errefaua, arbia...
- Lekadunak: babarrun berdeak, ilar berdeak, baba berdeak...

Barazkiekin landutako azalera, mota hauetan sailkatzen da:

- Barazkiak lanerako eremuan: baratzekoak ez diren beste labore batzuekin txandaka sartzen diren lurretan landatzen dira, hala nola, zerealekin, aletarako lekadunekin eta labore industrialekin.
- Baratze-laborantzako barazkiak: beste baratze-labore batzuekin txandakatzen diren lurretan landutakoak dira, aire zabalean edo babes baxuan.

Lore eta landare apaingarriak (lore moztu gisa saltzen direnak, haziak eta plantulak izan ezik)

Saltzeko diren lore eta landare apaingarri guztien azalera, hala nola lore moztuak, loreontzi, balkoi eta parterreko lore eta landareak, erraboil eta ubarroiko loreak eta beste landare apaingarri batzuk.

Saltzeko hazi eta plantulak

Sustraien hazien azalera da (patatak eta beste landare batzuk izan ezik, horien sustraiak hazi gisa ere erabiltzen baitira), berdean bildutako laboreena, gramineoena, labore industrialena (hazi oleaginosoak izan ezik) eta barazki eta loreen hazi eta plantulena.

Honen barruan daude:

- Saltzeko hazien eta plantulen eremuak.
- Saltzeko barazkien hazi eta plantulak.
- Saltzeko loreen hazi eta plantulak.
- Erraboilak, ubarroiak eta beste landare oso gazte batzuk.
- Hazietarako bildutako bazka berdea.
- Hazietarako bildutako sustraiak.

Bestelako belarkiak

Beste inon sailkatu gabeko goldatze-lurren azalera.

Otros productos estadísticos

Datos

Informes y documentos

Microdatos

Metadatos

Metodología y calidad

Códigos y nomenclaturas

Información auxiliar

Calendario

Zure feedback-a.  Lagun iezaguzu gure weba zure beharretara egokitzen

Nola baloratzen duzu orri honen Informazioa?
Oso baliagarria
Baliagarria
Ez oso baliagarria
Ez da inondik ere baliagarria
Baduzu iradokizunik?
Bai, badut
Bidali