2025/02/19ko prentsa-oharra

MERKATARITZAREN ETA KONPONKETAREN INKESTA. 2023

2023an, supermerkatu, hipermerkatu eta antzeko establezimenduetako merkataritzak Euskal AEko merkataritza osoaren % 11,8 fakturatu zuen

Txikizkako merkataritzaren dibisioak sektoreko enpleguaren % 59,1 eta establezimenduen % 62,7 hartu zituen, eta guztizkoaren % 34,9 fakturatu zuen

Eustaten datuen arabera, Euskal AEko merkataritza-sektoreko negozio-zifra osoaren % 11,8 jaso zuen Elikagaien, edarien eta tabakoaren sektoreko establezimendu ez-espezializatuetako txikizkako merkataritzak, eta, beraz, sektoreko jarduerarik garrantzitsuena izan zen 2023an. Aurreko urtearen aldean (2022), % 5eko hazkundea izan zuen.

Oro har, 22.105 pertsona enplegatu zituen 1.841 establezimendutan. Hau da, 2022an baino % 3,1 establezimendu gutxiago, baina enplegua, oro har, mantendu egin zen (-%0,3). Jarduera hori lehen postuan egon zen enpleguan ere (% 17,3) sektore osoan, eta establezimendu guztien % 5,4 hartu zuen. 2010. urtearekin alderatuta, 110 establezimendu eta 6.841 enplegu gehiago izan ziren; beraz, establezimendu bakoitzeko batez besteko enplegua establezimendu bakoitzeko 8,8tik 12ra igo zen.

Establezimendu mota horien adibide dira supermerkatuak, hipermerkatuak, elikadura-dendak edo autozerbitzuak, besteak beste.

Enpleguari dagokionez, bigarren jarduera garrantzitsuena honako hau izan zen: Jantzien txikizkako merkataritza establezimendu espezializatuetan. Izan ere, 8.342 lanpostu sortu zituen, 2.759 establezimendutan banatuta. Negozio-zifrari egin zion ekarpena proportzionalki txikiagoa izan zen, erkidego osoaren % 3,2 baino ez baitzen izan (zortzigarrena jarduera guztietan). Enpleguari eutsi zion (% 0,3) eta establezimenduen kopurua % 3,7 murriztu zen, baina salmentetan hazkunde nabarmena izan zuen aurreko urtearen aldean, % 17,5ekoa. 2010. urtearekin alderatuta, ia bi mila pertsona gutxiago izan ziren, baina batez besteko langileak establezimendu bakoitzeko 3 pertsona baino gehiago izan ziren, 2010ean 2,5 pertsona baitziren.

Motordun ibilgailuen mantentze- eta konponketa-lanek % 1,4ko hazkundea izan zuten 2023an, aurreko urtearen aldean. Guztira 6.432 pertsona izan ziren, hau da, merkataritzako enplegu guztiaren % 5,0. Jarduera horren bilakaera nahiko egonkorra izan zen 2010etik, 2.085 establezimendurekin, eta sektorearen bolumenean hirugarrena izan zen. Salmentek % 13,7ko hobekuntza nabarmena izan zuten aurreko urtearen aldean; hala eta guztiz ere, negozio-zifrari egindako ekarpena askoz txikiagoa izan zen enpleguan izan zuen pisuarekin alderatuta, sektorearen guztizkoaren % 2,3 izan baitzen.

Negozio-zifrari erreparatuz gero, eta mila enpleguko atalasea gainditzen dutenak soilik kontuan hartuta, aipatutako Txikizkako merkataritza elikagaietan, edarietan eta tabakoan nagusi diren establezimendu ez-espezializatuetan izan zen nagusi: 4.958 milioi euro eta guztizkoaren % 11,8. Azken hori ez ezik, honako hauek izango lirateke jarduera aipagarrienak: Metalen eta mineral metalikoen handizkako merkataritza – 2.367 milioi eta % 5,6 – Beste makineria eta ekipo batzuen handizkako merkataritza – 2.145 milioi eta % 5,1 – eta Txatarraren eta hondakin-produktuen handizkako merkataritza – 1.959 milioi eta % 4,6 –. Lau jardueren artean, ibilgailuen merkataritzaren eta konponketaren negozio-zifraren ia % 30 hartu zuten (% 27,1).

Salmenten gaineko merkataritza-marjinari erreparatuz gero, berriz saltzeko salgaien salmenta garbien balioaren gaineko merkataritza-marjina gordinaren proportzioa, eta enplegu-atalase berarekin berriro ere, % 40tik gorakoa izan zen honako jarduera hauetan: Produktu berrien txikizkako beste merkataritza establezimendu espezializatuetan (% 54,5), Jantzien txikizkako merkataritza establezimendu espezializatuetan (% 44,6), Ogiaren eta okintzako, konfiteriako eta pastelgintzako produktuen txikizkako merkataritza establezimendu espezializatuetan (% 43,1) eta Ehunen txikizkako merkataritza establezimendu espezializatuetan (% 41,8).

Aldiz, fokua pertsonako produktibitatean jarriz gero, handizkako merkataritzarekin (HM) lotutako lau jarduerek ehun mila euro gainditu zituzten: Ekipo elektronikoen eta telekomunikaziokoen eta horien osagaien HM, 140,1 mila euro, Farmazia-produktuen HM, 116,1 mila euro, Metalen eta metalezko mineralen HM, 115,8 mila euro eta Txatarraren eta hondakin-produktuen HM, 110,6 mila euro.

Azterketa orokorra

Merkataritza eta ibilgailuen konponketa sektoreak 42.141 milioi euro fakturatu zituen, 2022an baino 1.214 milioi gehiago, hau da, % 3ko igoera.

Merkataritza-sektoreak barne hartzen ditu handizkako merkataritzarekin, txikizkako merkataritzarekin eta ibilgailuen salmenta eta konponketarekin lotutako jarduerak.

33.884 establezimenduk jardun zuten sektore horretan, aurreko urtean (2022) baino % 2,6 gutxiago. Landunen kopuruak pixka bat behera egin zuen, eta 2023an 127.611 izan ziren enplegatuak, 2022an baino % 0,4 gutxiago. Joera motela baina jarraitua izan zen; horrela, 2010. urtearekin alderatuta, enpleguan % 7ko beherakada metatu zen.

Bestalde, langileen kostuak % 5,4 igo zen, eta zenbatekoa 4.210 milioi eurokoa izan zen, balio nominalean, 2023rako, ezagutzen den serie historikoaren maximoa.

Salmenten gaineko merkataritza-marjina – merkataritza-marjina gordinak birsaltzeko salgaien salmenta garbien balioarekiko duen proportzioa – sektore osoak lortua, % 23,5ekoa izan zen, hau da, ehuneko 1,4 puntu handiagoa 2022koa baino.

Lurralde Historikoa

Lurraldeka, Bizkaiak izan zuen portaera onena adierazleen multzoan, baina ez dago alde handirik. Lurralde horretan salmentek % 3,9 egin zuten gora, eta enpleguak ere pixka bat gora egin zuen (% 0,1). Bestalde, Araban negozio-zifra % 2,5 igo zen, eta enpleguan eragin negatiboa izan zuen (%-0,7); Gipuzkoan, berriz, % 1,7 igo zen fakturazioan, baina langileetan % 1,2 jaitsi zen.

2023an, Bizkaiak 21.831 milioi euro fakturatu zituen, guztizkoaren % 51,8, Gipuzkoak 12.904 milioi, % 30,6, eta 7.407 milioi Arabak, Euskal AEren % 17,6.

Aldi berean, langile-gastuak % 5,9 igo ziren Bizkaian, % 5,8 Araban eta % 4,6 Gipuzkoan.

Salmenten gaineko merkataritza-marjina ehuneko 7,9 puntu igo zen Bizkaian, ehuneko 5,3 puntu Araban eta 4,9 puntu Gipuzkoan.

Dibisioak

Txikizkako merkataritza izan zen ugariena, bai langileei dagokienez, sektoreko enpleguaren % 59,1 hartu baitzuen, bai eta establezimenduei dagokienez ere (sektorearen % 62,7), guztizkoaren % 34,9 fakturatu zuen. Negozio-zifra % 5 igo zen, baina enpleguak pixka bat behera egin zuen (% 0,5).

Handizkako merkataritza eta bitartekariak negozio-zifraren bilakaera txarrena erakutsi zuen dibisioa da: sektoreko salmenten % 56,3 eta enpleguaren % 31,6 izan zuen, 9.598 establezimendutan banatuta. Areago, 23.717 milioi eurorekin geratu zen, aurreko ekitaldian bezala; eta sektoreko langile okupatuak % 0,7 jaitsi ziren, 40.324 pertsonaraino.

Ibilgailuen salmenta eta konponketak adierazten du negozio-zifra nabarmen hazi zela (% 16), eta langileen kopurua pixka bat igo zela (% 0,8). Atal horrek enpleguaren % 9,3 bildu zuen 2023an, 3.033 establezimendutan, eta merkataritza osoaren % 8,8 fakturatu zuen.

Salmenten gaineko merkataritza-marjina aztertuz gero, Txikizkako merkataritzak % 27,6ko portzentajea izan zuen, 2022an baino ehuneko 1,0 puntu gutxiago. Handizkako merkataritzan % 21,6koa izan zen, 1,9 puntu gehiago; Ibilgailuen salmenta eta konponketa dibisioaren marjina, berriz, % 19,8koa izan zen, aurreko ekitaldian baino ehuneko 0,4 puntu gutxiago.

Informazio gehiago:

Eustat - Euskal Estatistika Erakundea / Instituto Vasco de Estadística C/ Donostia-San Sebastián, 1 01010 Vitoria-Gasteiz Prentsa-zerbitzua: servicioprensa@eustat.eus Tlf: 945 01 75 62